J\c{e}zykowy obraz "m\c{a}dro\'sci" i "g\l{}upoty" w przys\l{}owiach polskich

Bc. Halina BOCEK

Master's thesis

Lingusitic image of "wisdom" and "stupidity" in Polish proverbs

Abstract:

Celem niniejszej pracy dyplomowej pod tytułem: Językowy obraz "mądrości" i "głupoty" w przysłowiach polskich jest zbadanie, jakie przysłowia związane z powyższymi cechami istnieją w zasobie językowym polszczyzny. W części pierwszej, teoretycznej, opisano pojęcie języka, językowego obrazu świata, znaczenie i podział frazeologii, innowacje frazeologiczne i źródła frazeologii. Zasadniczy rozdział tej części pracy poświęcono charakterystyce przysłów, ich podziałowi i historii. Część druga, praktyczna, opisuje badania własne skierowane na analizę językowego obrazu "mądrości" i "głupoty" w przysłowiach polskich. Z przysłów wyszukanych w różnych zbiorach utworzono grupy według tematów, do jakich odnoszona jest "mądrość" czy "głupota" w badanych jednostkach. Podsumowanie przeprowadzonych badań odpowiada na pytanie, jak "mądrość" i "głupota" odbierana była przez naszych przodków, w jaki sposób fakt ten odbił się w przysłowiach i jak one funkcjonują współcześnie.

Abstract:

The aim of this thesis entitled Lingusitic image of "wisdom" and "stupidity" in Polish proverbs is to make the research in order to analyse which proverbs connected with mentioned traits of wisdom and foolishness exist in word corpus of Polish language. In the first part, the theoretical one, the idea of language has been described, then, the linguistic view of the world has been presented; finally, the significance and typology of phraseology and phraseological innovations and their origins have been given. The main body of this study has been assigned to proverbs and their characteristics, their divisions and history. The second part, the practical one, describes author's own research results directed at the analysis of lingistic view of wisdom and foolishness in Polish proverbs. From among proverbs found in various collections, sets of groups, according to the theme of wisdom and foolishness, in the researched items, have been created. The summary of the conducted research has brought us an answer how the wisdom and foolishness was perceived by our ancestors and found their place in proverbs and how the proverbs are understood nowadays.

Keywords

przysłowia, mądrość, głupota, frazeologia, językowy obraz świata, związki frazeologiczne

Language used: Czech

Date on which the thesis was submitted / produced: 20. 4. 2017

Thesis defence

• Supervisor: doc. PaedDr. Jana Raclavská, Ph.D.

University of Ostrava

Faculty of Arts

Master programme / field:
Philology / Polish Language and Literature